چه شروطی را در عقدنامه می توانیم درج کنیم؟ + متن نمونه
وقتی صحبت از ازدواج به میان می‌آید، از مهم‌ترین سوالات طرفین و خانواده های ایشان این است که کدام شروط ضمن عقد ازدواج را استفاده کنیم؟
از آنجا که ازدواج هم نوعی از قرارداد است و طی این قرارداد، حقوق و تکالیفی برای مرد و زن ایجاد می‌شود، هر کدام از طرفین می‌توانند مواردی را به عنوان شرط ضمن عقد ازدواج در این قرارداد درج کنند.
در ادامه تیم وکلای حقوق خانواده موسسه حقوقی عرشی توضیحات بیشتری در مورد شروط ضمن عقد ازدواج و همچنین شروط چاپی عقدنامه به شما ارائه می نماید:
شروط ضمن عقد یعنی چه؟
هنگامی که بین دو طرف یک معامله قراردادی بسته می‌شود، افراد می توانند علاوه بر تعهداتی که قانوناً با امضای قرارداد به عهده آن‌ها گذاشته می شود، شرایطی را به عقد اضافه کنند که دو طرف مکلف به رفتار بر اساس آن هم باشند.
شروط ضمن عقد ازدواج چیست و چرا درج آن‌ها در عقدنامه لازم است؟
باتوجه به مقررات قانونی جاری در کشور ایران، تصمیم گیری در خصوص برخی امور مهم مربوط به زندگی مشترک زوجین تنها به عهده مرد گذاشته شده است که در بسیاری از موارد موجب بروز مشکلاتی می‌شود.
جهت جلوگیری از بروز مشکلات احتمالی، طرفین اقدام به درج شروط ضمن عقد ازدواج در عقدنامه می کنند.
مهم‌ترین شروط ضمن عقد ازدواج شامل این موارد هست:
- وکالت در طلاق
- حق تحصیل
- حق اشتغال
- حق خروج از کشور
- حق حضانت فرزندان در صورت طلاق
- حق تعیین مسکن
- حق تصنیف دارایی
لازم است بدانید شروط ضمن عقد ازدواج دو دسته هستند:
دسته اول شروط چاپی هستند که در تمام عقدنامه‌ها موجود بوده و بدون نیاز به درخواست از دفتر ازدواج و طلاق، در سند نکاحیه به شکل تایپ شده وجود دارند.
دسته دوم شروط مازادی هستند که زوجین تمایل دارند بر شروط دیگر اضافه شده و حقوق دیگری را برای طرفین مشخص نمایند.
دسته اول- شروط ضمن عقد ازدواج از پیش موجود
همانطور که مطرح شد، شروط زیر در تمام عقدنامه‌ها بطور تایپی و از پیش موجود درج شده است. البته مرد یا زن می‌توانند نسبت به امضاء این شروط اقدام نموده یا بدون توجه به آن‌ها، الباقی صفحات عقدنامه را امضا نمایند.
متن شروط چاپی عقدنامه
1) ضمن عقد ازدواج، زوج شرط نموده که هرگاه طلاق به درخواست زوجه نباشد و طبق تشخیص دادگاه تقاضای طلاق ناشی از تخلف زن از وظایف همسرداری یا سوءاخلاق و رفتار او نباشد، زوج موظف است تا نصف دارایی موجود را که در ایام زناشویی با او به دست آورده یا معادل آن را طبق نظر دادگاه، بلاعوض به زوجه منتقل نماید.
2) ضمن عقد نکاح، زوج به زوجه وکالت بلاعزل با حق توکیل غیر داد که در موارد مشروحه ذیل با رجوع به دادگاه و اخذ مجوز دادگاه پس از انتخاب نوع طلاق خود را مطلقه نماید و نیز به زوجه وکالت بلاعزل با حق توکیل غیر داد تا در صورت بذل از طرف او قبول کند (یعنی اگر زن مهریه خود را ببخشد زن وکالت خواهد داشت این بخشش را به جای شوهرش قبول کند). این موارد عبارتند از:
الف ـ استنکاف شوهر از دادن نفقه به مدت ۶ ماه به هر عنوان و عدم امکان الزام او به تأدیه نفقه و همچنین در موردی که شوهر سایر حقوق واجبه زن را به مدت ۶ ماه ایفا نکند و اجبار او به ایفا هم ممکن نباشد.
ب ـ سوء رفتار یا سوء معاشرت زوج به حدی که ادامه زندگی را برای زوجه غیرقابل تحمل نماید.
ج ـ ابتلای زوج به امراض صعب‌العلاج به نحوی که دوام زناشویی برای زوجه مخاطره‌انگیز باشد.
د ـ جنون زوج در مواردی که فسخ نکاح شرعا ممکن نباشد.
هـ ـ عدم رعایت دستور دادگاه در مورد منع اشتغال زوج به شغلی که طبق نظر دادگاه صالح، منافی با مصالح خانوادگی و حیثیت زوجه باشد.
و ـ محکومیت شوهر به حکم قطعی به مجازات ۵ سال حبس یا بیشتر یا به جزای نقدی که مجموعا منتهی به ۵ سال یا بیشتر بازداشت شود و حکم مجازات در حال اجرا باشد. در تمام این موارد، در صورتی حق طرح دعوای طلاق برای زن ایجاد می‌شود که حکم قطعی محکومیت شوهر صادر شود و مرد در زندان باشد.
ز ـ ابتلای زوج به هرگونه اعتیاد مضری که به تشخیص دادگاه به اساس زندگی خانوادگی خلل وارد آورد و ادامه زندگی را برای زوجه دشوار نماید.
ح ـ زوج، زندگی خانوادگی را بدون عذر موجه ترک کند و یا ۶ ماه متوالی بدون عذر موجه از نظر دادگاه غیبت کند.
ط ـ محکومیت قطعی زوج در اثر ارتکاب جرم و اجرای هرگونه مجازات اعم از حد و تعزیر در اثر ارتکاب جرمی که مغایر با حیثیت خانوادگی و شئون زوجه باشد. تشخیص این که مجازات مغایر با حیثیت خانوادگی است با توجه به وضع و موقعیت زوجه و عرف و موازین دیگر با دادگاه است.
ی ـ در صورتی که پس از گذشت ۵ سال، زوجه از شوهر خود به جهت عقیم بودن و یا عوارض جسمی دیگر صاحب فرزند نشود.
ک ـ در صورتی که زوج مفقودالاثر شود و ظرف ۶ ماه پس از مراجعه زوجه به دادگاه پیدا نشود.
هـ ـ زوج بدون رضایت زوجه همسر دیگری اختیار کند یا به تشخیص دادگاه بین همسران خود به عدالت رفتار ننماید.
دسته دوم- نمونه ای از شروط ضمن عقد ازدواج (شروطی که زوجین می توانند اضافه کنند)
همانطور که در بالا نیز طرح شد، زن و شوهر می‌توانند علاوه بر شروط دسته اول، از سردفتر ازدواج و طلاق بخواهند تا شروط دیگری را به شکل مازاد در عقدنامه ذکر کند.
در ادامه برخی از مهم‌ترین شروط قابل استفاده و نمونه‌ای از نحوه نوشتن آن‌ها ارائه می‌شود.
1- شرط حق تحصیل:
زوج، زوجه را در ادامه تحصیل تا هر مرحله که زوجه لازم بداند و در هر کجا که شرایط ایجاب نماید مخیر می‌سازد.
2- شرط حق اشتغال:
زوج، زوجه را در اشتغال به هر شغلی که مایل باشد، در هر کجا که شرایط ایجاب نماید مخیر می‌کند.
3- شرط حق خروج از کشور:
زوج به زوجه، وکالت بلاعزل می‌دهد که با همه اختیارات قانونی بدون نیاز به اجازه شفاهی یا کتبی مجدد شوهر، از کشور خارج شود.
4- شرط حق تعیین مسکن:
زوجین ضمن عقد خارج لازمی توافق نمودند تعیین مسکن و محل سکونت با توافق طرفین باشد.
5- شرط حق حضانت فرزندان:
زوجین ضمن عقد خارج لازمی توافق نمودند اولویت در حضانت فرزند یا فرزندان مشترک در صورت طلاق با مادر خواهد بود، اعم از اینکه مجدداً ازدواج کند یا خیر.
6- شرط حق وکالت در طلاق:
زوج به زوجه وکالت بلاعزل با حق توکیل به غیر می‌دهد تا زوجه در هر زمان و تحت هر شرایطی از جانب زوج اقدام به مطلقه نمودن خود از قید زوجیت زوج به هر قسم طلاق( اعم از بائن و رجعی و خلع یا مبارات ) به هر طریق اعم از اخذ یا بذل مهریه نماید.
7- شرط تنصیف:
زوج و زوجه متعهد می شوند هنگام جدایی اعم از اینکه متارکه به درخواست مرد باشد یا به درخواست زن، کلیه دارایی که بعد از ازدواج دائم زوجین به دست می آورند بین آن‌ها به مناصفه تقسیم شود.
** نکته مهم**
با توجه به اینکه تنظیم این شروط، حقوق نسبتاً برابری را برای زن و مرد به دنبال دارد، و با توجه به این مطلب که مسئولیت تأمین مالی زندگی در هر صورت با مرد است به نظر می‌رسد تعیین مهریه های سنگین در کنار این شروط به دور از انصاف و برهم زننده تعادل زندگی زوجین است و بهتر است از آن پرهیز شود.
در پایان، از آنجا که آثار ناشی از این شروط بسیار با اهمیت است توصیه می‌شود برای تنظیم آن حتما از وکیل یا مشاور حقوقی مجرب کمک بگیرید. موسسه حقوقی عرشی در کلیه امور حقوقی در کنار شما خواهد بود. کافی است با استفاده از لینک زیر درخواست خود برای برای مشاوره حقوقی را ثبت نمایید:
دیدگاهتان را بنویسید